Parmenidhi (VI-V)

Filolet

Mendimtar grek, filozofinë e të cilit nuk e njofim aq sa duhet e disa herë mbi të janë shkruar gjëna thellësisht të pasakta.

Nga vepra sot njohim me saktësi vargjet «Mbi natyrën» është e tepërt dhe e pabazë pohimi se Parmenidi shkroi edhe në prozë pasiqë për  të vërtetuar këtë, nuk kemi asnjë dokument të besueshëm të gjetur gjer më tani.

Lindi në Ele në një familje të pasur dhe mendohet se në moshën 65vj. Kaloi në Athinë ku edhe pat takuar Sokratin.

Për të hapur mundësitë e studimit të Parmenidhit, është mirë të tërhiqet një rezyme në disa pika kyqe.  Për te, Qenia është kryesore, e domosdoshme, pa zanafillë dhe e përjetshme, e vazhdimshme dhe jashtë çdo dyndjeje kohore, e pandrysheshme dhe homogjene, një... Krejt është mirë e lidhur dhe e arsyeshme, dhe si përfundim: Qenia Është  e Mos Qenia nuk Është apo e kundërta, Mos Qenia Është e Qenia nuk Është. Duke u nisur nga kjo se nuk qëndron  Mos-Qenia, Parmenidhi arin  të vërtetën e përkryer të mendimit të tij mbi Qenien.

Kështu, duke injoruar  Hiçin, ai ngriti bazat e fjalës dhe logjikës racionale. Por kjo, nuk do të thotë se Parmenidhi nuk është jokeherent. Qenia është, koha Jo, ja nga ku edhe ideja e palëvizshmërisë; krejtë ç’është, do të jetë përgjithmonë. Ja këtu QENIA parmenidh tejkalohet nga  zanafilla dhe shpërbërja (shkatrimi) (genesis dhe phthora).

Të pa qenën nuk mund ta njohim  se është e pamundur e pra as nuk mund ta shprehim me fjalë sepse mendimi është i njejtë me Qenien, që do të thotë se fjala dhe mendimi duhet të jenë Qenie. Ata egzistojnë e hiçi jo, ai është asgjë.
Parmenidhi e konsideron Qenien si një trung dhe për ta arsyetuar ështin e saj në botë ai nuk lodhet shum e kjo sqarohet me Doksën (greqisht : doxe,es*) e tij.

Në fund mund të themi se Qenia a Parmenidhit është grimcë e Kaosit e me këte është botë në vehte pasiqë njëherit është njëshe e thjeshtë edhe një gjithësi e tërë, me një fjalë, Zot.

Në kaos  nuk egziston koha, Qenia është një ekstrem monolitik. Athua  Parmenidhi donte në mendimet e tija të quajtura pak sa me të drejtë të errëta,  të shoh qenien e tij më lartë se qenien dhe hiçin mbi të cilat flet.